Pomysł

W 2006 roku w bawarskiej gminie Haidmühle, pierwszym wzorcowym regionie w Zielonym Pasie Europy, zrodził się pomysł, aby wysłać Szklaną Arkę na trwającą kilka lat wyprawę przez kraj Saksonia-Anhalt. Zainspirowany arką artystów szklarzy Ronalda Fischera i Huberta Sterna, która przez trzy lata podróżowała przez morze lasów bawarsko-czeskiego pogranicza, drugi prezes Stowarzyszenia Ochrony Krajobrazu Mittleres Elstertal, Rainer Helms, podjął decyzję o rozpoczęciu podobnego projektu dla Niemiec Środkowych.

Szklana Arka 3 - łódź ze szkła budzi się do życia

Niesione na skrzydłach idei, że sztukę i przyrodę można wspaniale połączyć, i entuzjastycznie nastawione do intermedialnej podróży pierwszej szklanej arki przez Park Narodowy Lasu Bawarskiego i Park Narodowy Szumawa, Stowarzyszenie Ochrony Krajobrazu zaplanowało trwającą blisko 10 lat trasę wzdłuż szczególnie wartych ochrony miejsc i obszarów w delcie trzech krajów: Saksonii-Anhalt, Saksonii i Turyngii. Jest to jeden z powodów umieszczenia w nazwie projektu cyfry 3: Szklana Arka jest trzecim tego typu obiektem i podróżuje przez trzy kraje przez 3 lata.

Arka jako serce projektu była tworzona od listopada 2015 do kwietnia 2016 roku przez utalentowaną rękę Ronalda Fischera we współpracy z artystami atelier „Männerhaut” Stefanem Stangl, Jo Joachimsthaler i Alexandrem Wallner.

Dzięki wsparciu Fundacji Środowiska, Ochrony Przyrody i Ochrony Klimatu Kraju Związkowego Saksonia-Anhalt oraz dzięki zaangażowaniu licznych sponsorów, Szklana Arka wyrusza w czerwcu 2016 roku na trzyletnią wyprawę przez zielone serce Niemiec.

Szklany hołd dla natury i życia

Pierwsza Szklana Arka, zrodzona w bawarskim miasteczku Zwiesel w 2003 roku, stanęła wówczas przed trudnym zadaniem. Miała ona rozpowszechnić informację o misji człowieka w zakresie ochrony przyrody - i to również poza granicami kraju, aż w Czechach. Niosąc przesłanie, że przyroda i jej ochrona nie uznaje granic i że musimy wspólnie szukać rozwiązań dotyczących ochrony gatunków, Arka zawijała do wielu portów.

I również ładunek trzeciej Arki jest nie mniejszej wagi. Na 1095-dniowej wyprawie z zamku Moritzburg w Zeitz, przez Brocken, cumując w łącznie 20 starannie wybranych miejscach, będzie uświadamiać ludzi o kruchości przyrody. Dlatego właśnie inicjatorzy projektu zdecydowali się na wykonanie arki w całości ze szkła, podobnie jak jej dwóch poprzedniczek, które w tamtym czasie stanowiły również pomnik umierającej huty szkła na południu Niemiec.

Dębowa pamiątka

Szklany obiekt jest ułożony w pięciometrowej drewnianej dłoni, wymyślonej i zaprojektowanej przez artystów Christiana Schmidta i Sergyia Dyschlevyy'ego. W pozycji lekko nachylonej szklano-drzewna kompozycja z jednej strony uświadamia, że zachowanie naturalnego i kulturowego krajobrazu jest w ludzkich rękach. Jednocześnie całość kojarzy się z płynącym ruchem, w którym Szklana Arka zdaje się wymykać drewnianej dłoni i - można powiedzieć - przenosi odpowiedzialność na konkretnego obserwatora.

Dla inicjatorów i zwolenników projektu ważne jest, aby widzowie postrzegali Arkę jako spójną z miejscem, w którym jest wystawiona, z zaakcentowaniem ochrony przyrody. Całość ma być z jednej strony przystanią spokoju i wyciszenia, a z drugiej strony ma świadomie inspirować widza do zauważenia otoczenia. Dlaczego konieczne jest stworzenie obszaru ochronnego w tym miejscu? Jakie cechy szczególne w kulturze i przyrodzie są szczególnie warte zachowania? Szklana Arka jako centralny punkt danego przystanku staje się jednocześnie drogą i celem. W ten sposób pomysłodawcy i projektanci mają nadzieję, że odwiedzający wykorzystają obiekt sztuki, jako cel wycieczek, aby (zupełnie na nowo) odkryć otoczenie. 

Zacieśnienie więzi

Ponieważ instalacja ma również promować komunikację - między miłośnikami przyrody i praktykami kultury, między mieszkańcami i turystami, a także między lokalnymi działaczami na rzecz ochrony przyrody i aktywnymi w regionie Lasu Bawarskiego - podróż Arką będzie oprawiona w szereg wydarzeń do 2019 roku. W każdym razie warto podziwiać Arkę w naturze, ale także regularnie zaglądać do zakładki „Lokalizacje”, ponieważ podróż obiektu sztuki i kultu jest dokumentowana krótkimi filmami. 

Trzecia szklana arka nabiera kształtu: Pierwszy projekt autorstwa Ronalda Fischera.

Atelier Männerhaut: Warstwa po warstwie powstaje arka.

Wciąż otulona: Szklana Arka przed rozpoczęciem wielkiej podróży.

Pełen dumy: ojciec projektu Rainer Helms z gotową Szklaną Arką na boisku w Haidmühle.